Wyobraźmy sobie Anię, młodą i obiecującą zawodniczkę w lekkoatletyce. Od najmłodszych lat jej umiejętności i zaangażowanie były niekwestionowane, a marzenia o medalach i rekordach świata wydawały się być na wyciągnięcie ręki. Jednak, jak w każdej dyscyplinie sportu, droga do sukcesu nie jest usłana różami. Ostatnio w gabinecie wiele razy mówię o drodze po sukces, jako o pieszej wędrówce na szczyt. Podczas tej wędrówki czasem trzeba zejść w dół, aby za chwilę ostro wspinać się po wyboistej drodze. Ta droga staje się bardziej znośna i możliwa, jeśli nie idziemy sami – to, co pomogło Ani przetrwać najtrudniejsze momenty i osiągnąć szczyty, to wsparcie jej otoczenia i drużyny.
Choć intuicyjnie wiemy, że wsparcie jest nieocenionym zasobem i chcemy pomagać zawodnikom, jako trenerzy, koledzy, rodzice, fizjoterapeuci, partnerzy itd., to co tak naprawdę oznacza „wsparcie”? Jak prawidłowo pomagać w rozwoju, a nie wywierać presji? Poznaj 3 rodzaje wsparcia, którego możesz udzielić zawodnikowi:
1) Wsparcie emocjonalne– to rodzaj wsparcia, który pomaga zawodnikowi w radzeniu sobie ze stresem, lękiem i presją. Obejmuje ono okazywanie zrozumienia, empatii i gotowości do wysłuchania.
W przypadku naszej zawodniczki, jej rodzice zawsze byli jej najwierniejszymi kibicami, oferując słowa otuchy po nieudanym starcie, dzieląc z nią radość, stres, lęk… każdą emocję, w każdej sytuacji.
2) Wsparcie instrumentalne – obejmuje konkretne działania, które pomagają zawodnikowi w codziennym funkcjonowaniu. Może to być pomoc w logistyce, jak organizacja transportu na treningi czy zawody, a także wsparcie finansowe.
3) Wsparcie informacyjne – dostarczanie zawodnikowi niezbędnej wiedzy i informacji, które mogą pomóc w poprawie wyników. To mogą być wskazówki trenerskie, analizy wideo czy porady dietetyczne.
W praktyce Ania regularnie korzystała z wiedzy swojego zespołu, który pomagał jej doskonalić technikę biegu i opracowywał strategię na każde zawody. Dobrze wiedziała czemu służy dana jednostka treningowa i dlaczego ma robić konkretne ćwiczenia. Takie zachowania pomagają w budowaniu pewności siebie poprzez pozytywne oceny i konstruktywną krytykę.
Wiesz już jakie są rodzaje wsparcia, zatem czas na działanie! Po pierwsze warto zapytać zawodnika jakiego wsparcia potrzebuje. Rodzaj i sposób musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb. Jeśli jesteś zawodnikiem… masz prawo komunikować, czego w danym momencie potrzebujesz.
Oto kilka wskazówek, jak wspierać efektywnie:
1) Słuchaj aktywnie – czasem najlepsze wsparcie to po prostu bycie obok i słuchanie. Daj zawodnikowi przestrzeń do wyrażenia swoich emocji bez oceniania.
2) Bądź obecny – fizyczna obecność podczas treningów i zawodów może być nieoceniona. Dla Anny obecność jej bliskich na trybunach była ogromnym motywatorem. Jednak warto pamiętać, że nie każdy zawodnik to lubi!
3) Okazuj wiarę w możliwości – mów o mocnych stronach zawodnika, podkreślaj postępy, nawet te najmniejsze, zwracaj uwagę na jego umiejętności, a nie cechy, czy talent, które są stałe i nie możesz ich zmienić.
4) Dostarczaj konkretnych wskazówek – zamiast ogólnikowych rad, staraj się być konkretny i rzeczowy. Wsparcie informacyjne musi być precyzyjne i użyteczne.
5) Podziel się swoimi doświadczeniami – mówiąc w świecie sportu o swoich słabszych chwilach i o tym, jak poradziliśmy sobie z przeszkodami, normalizujemy to, że nie jesteśmy idealni. Każdy zawodnik miewa gorsze dni. Chociaż nie na każdego działa to samo rozwiązanie i to, co było dobre dla Ciebie nie musi być „lekiem na całe zło”, to świadomość, że „nie tylko ja” zmagam się danym problemem jest bardzo pokrzepiająca i może dodać zawodnikowi siły do działania i obniżyć poziom wycofania.
Warto pamiętać, że wsparcie to nie tylko techniczne aspekty, ale również budowanie więzi i zaufania. W drużynie Ani panowała zasada, że każdy jest odpowiedzialny za sukces zespołu. Wspólne cele, wsparcie w trudnych chwilach i cieszenie się z sukcesów to fundamenty, na których opierała się ich siła. Współpraca w drużynie uczy również odpowiedzialności i empatii, co jest nieocenione w indywidualnych startach.
Wsparcie w sporcie to kluczowy element sukcesu każdego zawodnika. Przykład naszej zawodniczki pokazuje, jak ważna jest rola otoczenia i drużyny w drodze na szczyt. Emocjonalne, instrumentalne i informacyjne wsparcie to filary, które pomagają zawodnikom nie tylko osiągać lepsze wyniki, ale również rozwijać się jako ludzie. Bądźmy więc obecni, słuchajmy i wspierajmy – to często klucz do wielkich sukcesów.